خوش‌نشينها، کشاورزي را نابود مي‌کنند؟
بسياري، افزايش پديده خوش‌نشيني را تهديدي براي زندگي روستايي و کشاورزي در مناطق خوش آب و هواي کشور مي‌دانند. خوش‌نشين (settler) در اصطلاح به کسي مي‌گويند که از محل مسکوني خود تنها براي تفريح و استراحت استفاده مي‌کند. در صنعت جهانگردي، خوش‌نشين نوعي توريست محسوب مي‌شود با اين تفاوت که منزل مسکوني دارد و از هتل يا مسافرخانه استفاده نمي‌نمايد. پديده خوش‌نشيني براي مناطق خوش آب و هوا مزايا و معايبي به همراه دارد. برخي از مزيتهاي خوش‌نشيني براي روستا که هواداران آن مطرح مي‌سازند عبارتند از:
1- ورود نقدينگي به روستا: خوش‌نشين بخشي از درآمد خود در شهرها و مناطق ديگر را به روستا مي‌آورد و خرج مي‌کند. لذا پديده خوش‌نشيني رونق کسب و کار محل و درآمد بيشتر افراد بومي را به دنبال خواهد داشت.
2- افزايش مصرف محصولات محلي: خوش‌نشينها مصرف محصولاتي کشاورزي و دامي همچون تخم مرغ محلي، لبنيات محلي، گوشت، مرغ و ... را در روستا افزايش مي‌دهند لذا مي‌توانند موجب رونق توليدات محلي بخصوص محصولات دامي شوند.
3- افزايش آگاهي‌هاي عمومي: خوش‌نشينها اطلاعات و آگاهي‌هاي خود را به روستا مي‌آورند و تاثيرات مثبت فرهنگي بر اهالي روستا مي‌گذارند.
4- رونق و آباداني روستا: خوش‌نشينها مشکلات زندگي روستايي را بهتر درک مي‌کنند و حاصل تجربيات خود در شهر را به صورت راه حلهايي ارائه مي‌نمايند. از طرف ديگر خوش‌نشينها دسترسي بيشتري به رسانه ها و مسئولين دارند و راحتتر مشکلات را منعکس مي‌کنند.
در عين حال معايبي نيز براي خوش‌نشيني ذکر مي‌شود:
1- نابودي کشاورزي: پديده خوش‌نشيني موجب مي‌شود زمينهاي کشاورزي به قطعات کوچک تبديل شوند و بخشي از هر قطعه نيز به امکانات ساختماني تبديل گردد. از طرف ديگر خوش‌نشين اصولا کشاورزي را به صورتي تفنني انجام مي‌دهد و در واقع باغداري در روستا به تدريج به باغچه‌داري تبديل مي‌شود.
2- ترويج فرهنگ مصرفگرايي (نفوذ بورژووازي): خوش‌نشينها فرهنگ مصرفي را وارد روستا مي‌کنند و نيازهاي جديد و تجملي را وارد فرهنگ روستاييان مي‌نمايند.
3- کاهش شغلهاي توليدي: خوش‌نشينها باعث مي‌شوند که روستاييان به تدريج کشاورزي و دامداري را رها کنند و به مغازه‌داري، واسطه‌گري، انجام امور ساختماني و ديگر فعاليتهاي خدماتي روي آورند.
4- بر هم زدن نظم و آسايش روستا: روستا با کمترين دخالت پليس يا نيروي انتظامي و اغلب با سنتها و آداب رسوم اداره مي‌شود. خوش‌نشينها روستا را حياط خلوت خود مي‌دانند، رسوم و سنتها را ناديده مي‌گيرند، بزرگان و ريش‌سفيدان را به رسميت نمي شناسند و نظم و آرامش روستا را به هم مي‌زنند. برگزاري جشن‌ها و مهمانيها، استفاده از لوازم صوتي پرقدرت، شب بيداري و ... از جمله مصاديق اين ديدگاه است.
5- نابودي منابع طبيعي: زباله‌ريزي در کنار چشمه‌ها، رودخانه‌ها و زمينهاي باير، قطع درختان براي اهداف ساختماني، شکار، سوزاندن زباله، استفاده از آلاينده‌هاي محيطي همچون خودرو، موتور برق، سيستم شوفاژ و ...، به تدريج منابع طبيعي و مراتع را به نابودي مي‌کشاند.
پديده خوش‌نشيني فرصتهاي مناسبي را براي توسعه و و آبادي روستاها ايجاد مي‌کند اما در همان حال حاوي تهديداتي است که مي‌تواند کليت روستا و زندگي روستايي را به ورطه نابودي بکشاند. به نظر مي‌رسد براي استفاده از مزاياي خوش‌نشيني و پرهيز از معايب و تهديدهاي آن، نياز به برنامه‌ريزي و اعمال مقررات لازم‌الاجرا است.
